Prawa pracownika

• prawo do swobodnego wyboru pracy
• prawo do godnego wynagrodzenia — żadna praca nie może być wykonywana za darmo, a minimalne stawki wynagrodzenia ustalane są przez państwo
• równe prawa z tytułu wykonywania tych samych obowiązków, w tym równe wynagrodzenie za tę samą pracę
• prawo do urlopu i wypoczynku — Kodeks pracy jasno określa wymiar urlopu, który przysługuje pracownikom i jest zależny od stażu pracy (20 dni jeśli pracujesz krócej niż 10 lat, 26 dni jeśli dłużej)
• prawo do godności — w Polskim prawie istnieje całkowity zakaz dyskryminacji w miejscu pracy osób niepełnosprawnych, ze względu na płeć, wiek, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy
• prawo do bezpiecznego wykonywania obowiązków służbowych — pracodawca musi zapewnić pracownikowi bezpieczne i higieniczne warunki w miejscu pracy. Jeśli wykonywanie obowiązków zawodowych wiąże się z ryzykiem, masz prawo do zaprzestania pracy
• prawo do organizowania się — masz prawo do tworzenia i wstępowania w organizacje pracownicze, m.in. związki zawodowe
• prawo do odszkodowania w przypadku naruszenia przez pracodawcę przepisów związanych z równym traktowaniem i mobbingu— odszkodowanie nie może wynosić mniej niż minimalne wynagrodzenie
• prawo do przerwy w pracy wliczonej w czas pracy— jeśli wykonujesz pracę w wymiarze co najmniej 6 godzin dziennie, należy Ci się wliczona w czas pracy co najmniej 15-minutowa przerwa

Obowiązki pracownika

• przestrzeganie regulaminu zakładu pracy
• staranne i sumienne wykonywanie pracy
• przestrzeganie czasu pracy, zgłaszanie i usprawiedliwianie nieobecności
• przestrzeganie zasad BHP i ppoż.
• dbanie o dobro zakładu pracy, m.in. nieujawnianie informacji, które mogą narazić pracodawcę na poniesienie szkody
• zachowanie tajemnic określonych w umowie i prawie
• przestrzeganie zasad współżycia społecznego

Obowiązki pracodawcy

• zaznajamianie pracowników z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy oraz ich podstawowymi uprawnieniami
• organizacja pracy w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy jak również osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy
• zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz systematyczne szkolenie pracowników w tym zakresie
• terminowa i prawidłowa wypłata wynagrodzeń
• ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych
• zaspokajanie socjalnych potrzeb pracowników w miarę posiadanych środków
• stosowanie obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników oraz wyników ich pracy
• prowadzenie i przechowywanie w postaci papierowej lub elektronicznej dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników
• wpływ na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego
• przeciwdziałanie mobbingowi
• informowanie pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy o możliwości zatrudnienia w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy, a pracowników zatrudnionych na czas określony o wolnych miejscach pracy

Prawa pracodawcy

• rozliczanie pracowników z efektów pracy i egzekwowanie realizacji obowiązku sumiennego i starannego wykonywania pracy
• egzekwowanie wypełniania obowiązków pracowniczych
• polecenia pracownikowi wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych i rekompensowania pracy nadliczbowej czasem wolnym
• nakładanie kar porządkowych
• przyznawanie nagród i wyróżnień
• w określonych okolicznościach odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego
• udzielenie urlopu bezpłatnego (na pisemny wniosek pracownika), również w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy, przez okres zawarty w porozumieniu między tymi pracodawcami
• kontrola służbowej poczty elektronicznej pracowników
• przyznawanie dodatkowych świadczeń na potrzeby podnoszenia kwalifikacji