Rodzaje otoczenia:

1. Mikrootoczenie (otoczenie bliższe, bezpośrednie, I stopnia):

• klienci, do których przedsiębiorstwo adresuje swoją ofertę;
• dostawcy potrzebnych do prowadzenia działalności surowców, materiałów i towarów;
• podmioty świadczące różnego rodzaju usługi, umożliwiające funkcjonowanie przedsiębiorstwa (np. banki, firmy ubezpieczeniowe i sprzątające, agencje reklamowe);
• konkurenci, wobec których przedsiębiorstwo może stosować różne strategie (np. może dostosować się do ich cen lub sprzedawać swoje produkty taniej).

2. Makrootoczenie (otoczenie dalsze, pośrednie, II stopnia):

• Czynniki demograficzne – dotyczą ludności zamieszkującej obszar działania przedsiębiorstwa i wpływają na wielkość popytu na rynku
• Czynniki ekonomiczne – obejmują procesy i zjawiska zachodzące w gospodarce oraz odnoszą się do siły nabywczej ludności
• Czynniki politycznoprawne – odnoszą się do panującego w danym państwie ustroju oraz obowiązujących przepisów prawnych
• Czynniki społecznokulturowe – dotyczą społeczeństwa, jego kultury, wykształcenia, stylu życia i obowiązujących systemów wartości
• Czynniki techniczno-technologiczne – są kształtowane przez tempo postępu naukowo-technicznego i dostępność nowych technologii
• Czynniki przyrodnicze (naturalne) – wynikają z panujących na obszarze działania przedsiębiorstwa warunków geograficznych i klimatycznych

Rodzaje innowacji:

• Innowacje produktowe– zmiany w ofercie produktów i usług przedsiębiorstw. Odnoszą się do wprowadzenia zupełnie nowej oferty lub jej ulepszenia w zakresie funkcjonalności, wygody użytkowania, możliwości technologicznych i innych cech produktów i usług.
• Innowacje marketingowe– zmiany związane z marketing-mix, np. nowych strategii komunikacji, promocji, cen, grup docelowych i modeli dystrybucji.
• Innowacje procesowe– zmiany w sposobie, w jaki tworzy się i dystrybuuje produkty i usługi przedsiębiorstw. Dotyczy wdrażania nowych lub ulepszonych metod produkcji, łańcucha dostaw, sprzedaży i innych.

• Innowacje organizacyjne – zmiany związane z metodami organizacyjnymi, strukturą przedsiębiorstw, ich kulturą, zasadami działalności i stanowisk pracy. Dotyczą wszelkich działań związanych z zasobami ludzkimi, metodami zarządzania.

Źródła innowacji

1. Wewnętrzne:

• kadra – wiedza, doświadczenie, kwalifikacje i umiejętności pracowników
• badania i rozwój –prace własnego działu B+R, prace zlecane,
• technologia – komputery, maszyny i urządzenia, stopień ich nowoczesności
• proinnowacyjna kultura organizacyjna,
• metody gromadzenia pomysłów np. burze mózgów.

2. Zewnętrzne:

• uczelnie wyższe,
• zewnętrzne jednostki B+R,
• firmy konkurencyjne,
• odbiorcy,
• dostawcy,
• doradztwo firm konsultingowych i doradczych.